SQL là gì? Vì sao ITBA cần nắm ngôn ngữ truy vấn dữ liệu
Khi mà chúng ta đang ở trong thời đại công nghệ số, dữ liệu là “vàng”, khả năng truy xuất và kiểm tra dữ liệu trở thành kỹ năng sống còn của IT Business Analyst (ITBA) – đặc biệt trong các dự án ngân hàng, tài chính, bảo hiểm hay hệ thống lớn.
Một trong những công cụ quan trọng để xử lý dữ liệu là SQL – Structured Query Language. Nhưng SQL là gì? ITBA có cần học sâu không? Và liệu người không giỏi lập trình có thể học được không?
Bài viết này sẽ giải đáp tất cả các câu hỏi đó, và chỉ cho bạn vì sao SQL là trợ thủ không thể thiếu của một ITBA chuyên nghiệp.
1. SQL là gì?
SQL (Structured Query Language) là ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc – dùng để lấy, chỉnh sửa, thêm, xóa dữ liệu trong các hệ quản trị cơ sở dữ liệu như MySQL, SQL Server, Oracle, PostgreSQL…
SQL giúp bạn làm được những việc như:
- Lấy thông tin khách hàng theo điều kiện
- Thống kê số lượng giao dịch theo tháng
- Kiểm tra dữ liệu sai lệch giữa các bảng
- Phân tích dữ liệu đầu vào – đầu ra
🎯 Nói cách khác, SQL là cách bạn “trò chuyện” với hệ thống để lấy ra đúng dữ liệu cần phân tích.
2. ITBA dùng SQL để làm gì?
Khác với Developer, ITBA không viết phần mềm – nhưng lại là người:
- Hiểu và phân tích nghiệp vụ, viết yêu cầu từ phía người dùng
- Kiểm thử hệ thống, đối chiếu kết quả trả về có đúng với logic mong muốn
- Thống kê dữ liệu, tìm điểm bất thường, xác nhận yêu cầu báo cáo
- Phối hợp với Dev, Tester, DBA để xây dựng và cải tiến giải pháp
Để làm tốt các công việc trên, ITBA cần:
- Biết lấy dữ liệu đúng, đủ, gọn
- Không phải chờ Dev hỗ trợ mỗi lần muốn kiểm tra
- Tự tin trong các buổi phân tích và test nghiệp vụ
📎 Xem thêm: SQL có thực sự cần thiết với BA ngân hàng?
3. Học SQL có khó không? ITBA cần biết đến đâu là đủ?
Tin tốt: SQL không khó như lập trình, và bạn chỉ cần học 20% để làm được 80% công việc.
| Nhóm lệnh | ITBA cần biết gì? |
| Truy vấn | SELECT, FROM, WHERE, ORDER BY |
| Kết hợp bảng | JOIN (INNER, LEFT) |
| Tổng hợp | GROUP BY, COUNT, SUM |
| Điều kiện logic | CASE WHEN, IS NULL |
| Lọc nâng cao | IN, LIKE, BETWEEN |
🎯 Bạn không cần phải học sâu về Trigger, Function, Stored Procedure – chỉ cần biết các câu lệnh đủ để lấy dữ liệu ra phục vụ phân tích.
KẾT LUẬN
SQL là một trong những kỹ năng giúp ITBA trở nên độc lập, tự tin và chuyên nghiệp. Dù bạn không cần biết lập trình, nhưng chỉ cần nắm SQL cơ bản là đã có thể tự kiểm tra, truy vấn và hỗ trợ hệ thống hiệu quả hơn rất nhiều.
👉 Bạn muốn học SQL theo lộ trình bài bản, có bài tập ngành ngân hàng, và được mentor góp ý từng dòng truy vấn? Đăng ký tư vấn tại đây hoặc khám phá Chương trình đào tạo ITBA for Banking & Finance.
